Το ρίγος είναι ακούσια κίνηση των μυών, οι οποίοι σφίγγονται και χαλαρώνουν, όταν αισθάνονται κρύο ή ζέστη. Γιατί αισθανόμαστε ρίγος; Πότε πρέπει να ζητήσουμε ιατρική βοήθεια;
Το σώμα αντιδρά αυτόματα σε ζέστη, κρύο, στρες, λοιμώξεις ή άλλες καταστάσεις. Αν το ρίγος συνοδεύεται από ωχρότητα, πυρετό, μυρμηγκιάσματα, μουδιάσματα και πόνο, πιθανότατα οφείλεται σε υψηλό πυρετό που προκαλούν διάφορες λοιμώξεις. Μπορεί όμως να το προκαλεί κάποια βλάβη ή διαταραχή της λειτουργίας των ιστών, των μυών δέρματος, των αρθρώσεων των ή νεύρων. Αυτές τις βλάβες προκαλούν νευρολογικά ή μεταβολικά νοσήματα, ορμονικές ή τροφικές διαταραχές. Ρίγη όμως προκαλεί και η στέρηση ουσιών ή φαρμάκων, σε περίπτωση εθισμού: ο οργανισμός θεωρεί ως απειλή την έλλειψη αυτών των ουσιών και αντιδρά με ρίγη.
Χαμηλή θερμοκρασία. Το ρίγος μπορεί να ενισχύσει την παραγωγή θερμότητας στην επιφάνεια του σώματός έως και 500% αλλά για μικρό διάστημα: όταν οι μυς ξεμείνουν από γλυκόζη – την οποία χρησιμοποιούν για «καύσιμο»- δεν θα μπορούν να συστέλλονται και να χαλαρώνουν. Τα άτομα που δεν έχουν πολύ σωματικό λίπος – το οποίο λειτουργεί «μονωτικά» – αρχίζουν να τρέμουν σε υψηλότερη θερμοκρασία σε σχέση με άλλα που διαθέτουν περισσότερο σωματικό λίπος.
Διαταραχές του θυρεοειδούς. Όσοι έχουν υπολειτουργικό θυρεοειδή (δηλαδή υποθυρεοειδισμό) αισθάνονται το κρύο εντονότερα σε σχέση με όσους ο θυρεοειδής τους λειτουργεί χωρίς προβλήματα
Χαμηλό σάκχαρο. Αν έχετε διαβήτη ή αν δεν έχετε καταναλώσει τροφή για κάποιο διάστημα, ίσως η πτώση των επιπέδων του σακχάρου προκαλέσει ρίγη. Στην περίπτωση του διαβήτη, μπορεί να εκδηλωθούν και τρέμουλο, ιδρώτας, ζάλη ή ταχυκαρδία.
Χαμηλά επίπεδα σιδήρου ή βιταμίνης Β12. Σίδηρος και Β12 συμβάλουν στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος.
Κακός ύπνος. Η κούραση επιβραδύνει τον μεταβολισμό και την κυκλοφορία του αίματος.
Ήπια αφυδάτωση. Το νερό βοηθά το σώμα να διατηρεί τη θερμότητά του.
Χαμηλό σωματικό λίπος. Όταν έχουμε μειωμένη… μόνωση, κρυώνουμε ευκολότερα.
Μετά την αναισθησία. Παραμένει ασαφές γιατί αισθανόμαστε ρίγος όταν ξυπνήσουμε μετά μία χειρουργική επέμβαση. Ίσως, η γενική αναισθησία να επηρεάζει τη ρύθμιση της θερμοκρασίας στο σώμα.
Φόβος. Η απότομη αύξηση της αδρεναλίνης, προκαλεί ρίγη.
Ρίγη σε βρέφη και ηλικιωμένους. Τα βρέφη δεν τρέμουν όταν κρυώνουν, γιατί ρυθμίζουν τη θερμοκρασία τους καίγοντας λίπος: η διαδικασία ονομάζεται θερμογένεση και είναι παρόμοια με των ζώων, κατά τη χειμερία νάρκη. Αν λοιπόν το βρέφος έχει ρίγη, ίσως πεινάει και πρέπει να φάει για να πάρει ενέργεια. Στους ηλικιωμένους, συχνά εκλαμβάνεται ως ρίγος, ο γεροντικός τρόμος που μπορεί να οφείλεται στη νόσο του Πάρκινσον. Ρίγη μπορεί να προκαλέσουν και τα βρογχοδιασταλτικά. Όσο μεγαλώνουμε, τόσο πιο ευαίσθητοι γινόμαστε στο κρύο, κυρίως επειδή λεπταίνει το λιπαρό στρώμα κάτω από το δέρμα και μειώνεται η κυκλοφορία του αίματος.
Λοιμώξεις. Το ρίγος, είναι συνήθως προεόρτιο του πυρετού και ένδειξη ότι το σώμα αρχίζει να καταπολεμά μια ιογενή ή λοίμωξη από βακτήριο.
Ωορρηξία. Τα οιστρογόνα -οι γυναικείες ορμόνες – ενεργοποιούν το μηχανισμό που αποκόπτει τη ροή αίματος προς τα άκρα. Έτσι, πολλές γυναίκες έχουν ρίγη κατά την ωορρηξία, όταν τα οιστρογόνα είναι σε υψηλά επίπεδα. Λόγω των οιστρογόνων, οι γυναίκες έχουν πιο κρύα άκρα από τους άνδρες.
Πότε να ζητήσω βοήθεια;
Αν κρυώνετε περισσότερο σε σχέση με παλιότερα, ίσως ο θυρεοειδής σας έχει πρόβλημα και πρέπει να αναζητήσετε την αιτία. Αν τα ρίγη είναι έντονα και συνοδεύονται από υψηλό πυρετό, πρέπει επίσης να επισκεφθείτε το γιατρό.
Σύνδρομο Ρεϊνό: παγώνει χέρια και πόδια!
Το σύνδρομο Ρεϊνό έχει τους δικούς του κανόνες. Τα άκρα μουδιάζουν και παγώνουν, αντιδρώντας στη χαμηλή θερμοκρασία ή στο στρες. Στα άτομα που πάσχουν από το σύνδρομο, την ομαλή κυκλοφορία του αίματος, εμποδίζει το ότι οι αρτηρίες που διοχετεύουν το αίμα έχουν εξαιρετικά μικρή διάμετρο, οπότε προκαλείται κυκλοφορική ανωμαλία στα άκρα του σώματος. Τη στένωση των αγγείων επιδεινώνουν το κρύο και το άγχος. Το σύνδρομο εμφανίζεται συχνότερα σε γυναίκες και σε πληθυσμούς βορειότερων περιοχών.
Αν και οι διαταραχές στο ορμονικό σύστημα μπορεί να το προκαλέσουν, τα αίτια που προκαλούν το σύνδρομο δεν είναι γνωστά. Το χρώμα των άκρων γίνεται ωχρό, μωβ ή έντονο κόκκινο και προσβάλλει και τα δύο χέρια ή πόδια. Αν και δεν έχει σοβαρές επιπτώσεις και δεν επηρεάζει την καθημερινότητα, η αντιμετώπισή του εξαρτάται από τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων (πόνος στα άκρα ή αίσθημα μουδιάσματος) και από το αν υπάρχουν κι άλλες παθήσεις. Το κάπνισμα επιδεινώνει τα συμπτώματα, συμβάλλοντας στην περαιτέρω στένωση των αγγείων.
Η διάγνωση γίνεται σε συνεργασία παθολόγου και ρευματολόγου. Ο βασικότερος τρόπος αντιμετώπισης των συμπτωμάτων είναι η αποφυγή του κρύου και του στρες. Βοηθητικά λειτουργούν ζεστά μπάνια ή ποδόλουτρα και μαλάξεις στα άκρα με έλαια ή εκχυλίσματα φυτών, που συμβάλουν στην αύξηση της κυκλοφορίας του αίματος.
