Δρ Δέσποινα Κατσώχη

Ακτινοθεραπευτής Ογκoλόγος (www.akoslife.com)

 

Η βιταμίνη Α είναι αντιοξειδωτική και παίζει καθοριστικό ρόλο στην όραση, στο ανοσοποιητικό, στην αναπαραγωγή και στον μεταβολισμό. Επιπρόσθετα προστατεύει καρδιά, πνεύμονες, νεφρά,  εγκέφαλο αλλά και τα κύτταρα από τις επιβλαβείς ελεύθερες ρίζες. Ο οργανισμός προειδοποιεί για την έλλειψή της με συγκεκριμένα συμπτώματα.

Η βιταμίνη Α καθιστά οξύτερη την όραση, κάνει το δέρμα πιο λείο, συμβάλει στη σύνθεση πρωτεϊνών και στην υγεία των οστών, καταπολεμά ιούς, βακτήρια και άλλους παθογόνους οργανισμούς, αντιμετωπίζει την ακμή, τα εκζέματα, την ψωρίαση, την αναιμία και  προστατεύει από τον καρκίνο και τα γαστρικά έλκη. Με δεδομένο ότι οι μολύνσεις συχνά εξαντλούν τα αποθέματα της βιταμίνης Α,  σε περιόδους ιώσεων ή παθήσεων που οφείλονται σε ιούς και βακτήρια καλό είναι να φροντίζουμε για την επαρκή πρόσληψή της.

Ύποπτα συμπτώματα

Ξηροφθαλμία. Τα δάκρυα προστατεύουν και λιπαίνουν τα μάτια. Αν λοιπόν δεν παράγονται αρκετά δάκρυα, ή εξαφανίζονται πολύ γρήγορα, τότε ξηραίνεται και εκφυλίζεται το διαφανές τμήμα του ματιού. Η έλλειψη βιταμίνης Α μπορεί να προκαλέσει και νυκταλωπία δηλαδή αδυναμία του ματιού να προσαρμοστεί στο φως της ημέρας. Σε προχωρημένο στάδιο έλλειψής της, είναι πιθανό να κινδυνεύσει και η όρασή μας.

Νυχτερινή τύφλωση. Οφείλεται στην έλλειψη ροδοψίνης, μίας πρωτεΐνης της οποίας συστατικό είναι η βιταμίνη Α και συμβάλει στην απορρόφηση του φωτός από τον αμφιβληστροειδή, βοηθώντας στη νυχτερινή όραση.

Δυσκολία επούλωσης τραυμάτων. Η βιταμίνη Α βοηθά στον έλεγχο της φλεγμονής.

Λοιμώξεις θώρακα, λαιμού και αναπνευστικής οδού. Η ανεπάρκεια βιταμίνης Α καταπονεί το ανοσοποιητικό και τη δυνατότητα του οργανισμού ν’ αντιμετωπίζει τις λοιμώξεις. Η συγκεκριμένη βιταμίνη διεγείρει την παραγωγή βλέννας, διατηρεί το βλεννογόνο υγρό. Χωρίς αυτήν τα κύτταρα που παράγουν τη βλέννα καταστρέφονται και στη θέση τους δημιουργούνται κεράτινες στιβάδες. Ωστόσο, μην καταναλώνετε άκριτα συμπληρώματα διατροφής, χωρίς την έγκριση του θεράποντα ιατρού.

Ξηροδερμία. Η έλλειψη βιταμίνης Α μπορεί να σχετίζεται με ξηρό δέρμα, έκζεμα και άλλα δερματικά προβλήματα. Η ρετινόλη- συστατικό πολλών προϊόντων για την προστασία του δέρματος-  από πρόδρομος  της βιταμίνη Α.

Καρκίνος. Σύμφωνα με μελέτες, οι επαρκείς ποσότητες β-καροτενίου μέσω της διατροφής, δρουν προστατευτικά στους καρκίνους στήθους, παχέος εντέρου, οισοφάγου και μήτρας. Αρκεί βέβαια, να το λαμβάνουμε από τη φύση.

Η βιταμίνη Α στη φύση

Η βιταμίνη Α, είναι λιποδιαλυτή βιταμίνη που αποθηκεύεται σε συκώτι και νεφρά. Μέσω της διατροφής μας προσλαμβάνουμε ρετινόλη- πρόδρομη μορφή της βιταμίνης Α, από κρέας (συκώτι), ψάρια (σαρδέλες, σκουμπρί), μουρουνέλαιο, κρόκο αυγού, πουλερικά και γαλακτοκομικά (γάλα και βούτυρο). Από φρούτα και λαχανικά με έντονο κίτρινο/ πορτοκαλί χρώμα (καρότα, κολοκύθα, γλυκοπατάτες, πεπόνι, βερίκοκα, ροδάκινα, μάνγκο) λαμβάνουμε προβιταμίνη Α, τα γνωστά καροτενοειδή, όπως το βήτα-καροτένιο. Η βιταμίνη Α απορροφάται καλύτερα με έλαια και λίπη ενώ αξιοποιείται καλύτερα από τον οργανισμό αν συνδυάζεται με ψευδάργυρο.

Προσοχή στην υπερδοσολογία

Η υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης Α μπορεί να προκαλέσει πόνο στο στομάχι , πονοκεφάλους, ναυτία, ευερεθιστότητα αλλά και θολή όραση. Πιθανά συμπτώματα είναι ακόμη η απώλεια όρεξης, ο κνησμός και η τριχόπτωση.. Άτομα με διαβήτη, ηπατική νόσο δεν πρέπει να λαμβάνουν βιταμίνη Α, χωρίς την έγκριση ιατρού ενώ αλκοολικοί και καπνιστές, καλό είναι ν’ αποφεύγουν συμπληρώματα με β-καροτένιο. Οι έγκυες ή οι γυναίκες που  προγραμματίζουν εγκυμοσύνη, δεν πρέπει να λαμβάνουν μεγάλες ποσότητες της συγκεκριμένης βιταμίνης- ιδιαίτερα σε συμπληρώματα- γιατί μπορεί ν’ αντιμετωπίσουν προβλήματα στην κύηση ή στον τοκετό τους. Με μέτρο τη βιταμίνη Α και όσες λαμβάνουν αντισυλληπτικά.