Για ν’ αντιμετωπίσουμε τις υποχρεώσεις της νέας περιόδου, πρέπει να είμαστε υγιείς. Είναι η κατάλληλη περίοδος, για έναν γενικό έλεγχο του οργανισμού…
Το ετήσιο τσεκ απ, ο “προσυμπτωματικός έλεγχος”, σκιαγραφεί την υγεία μας και οδηγεί σε «διορθωτικές» κινήσεις. Αν και ο θεράπων ιατρός, θα καθορίσει τις εξετάσεις στις οποίες θα υποβληθείτε, ανάλογα με το ιστορικό σας, ωστόσο, οι βασικές είναι οι παρακάτω:
Γενική αίματος. Εντοπίζει φλεγμονές, ιούς, λοιμώξεις, αναιμίες, αιμορραγία ή άλλες διαταραχές του αίματος.
Ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ). Η αυξημένη τιμή προειδοποιεί για φλεγμονή, λοίμωξη ή μια διαταραχή του οργανισμού.
Λιπιδαιμικό προφίλ. Ελέγχει τα επίπεδα «καλής» χοληστερίνης (HDL), «κακής» χοληστερίνης (LDL), τριγλυκεριδίων και αθηρωματικού δείκτη.
Γλυκόζη. Η αυξημένη τιμή σακχάρου, προειδοποιεί για αρχική μορφή διαβήτη – που αντιμετωπίζεται με ειδική διατροφή και φαρμακευτική αγωγή- αλλά και για κακοήθεια στο πάγκρεας.
Ήπαρ. Χολερυθρίνη, τρανσαμινάσες (SGOT και SGPT), αλκαλική φωσφατάση (ALP) και γ-GΤ, αποκαλύπτουν την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το ήπαρ.
Γενική ούρων. Προειδοποιεί για προβλήματα στο ουροποιητικό (νεφρά, ουρητήρες, ουροδόχο κύστη, ουρολοιμώξεις), το ήπαρ αλλά και το σακχαρώδη διαβήτη.
Ουρία, κρεατινίνη και ουρικό οξύ. Μαζί με τη γενική ούρων, ελέγχει την κατάσταση των νεφρών.
Θυρεοειδής. Την καλή λειτουργία του πιστοποιούν οι ισορροπημένες τιμές σε TSH, T3 και T4.
Πνεύμονες. Οι καπνιστές πρέπει κάθε χρόνο να υποβάλλονται σε σπιρομέτρηση και μετά τα 35 να κάνουν ακτινογραφία θώρακος. Για τους μη καπνιστές επιβάλλεται ακτινογραφία θώρακος μετά τα 45, κάθε 2 με 3 χρόνια.
Καρδιά. Μετά τα 30 και κάθε χρόνο, το ηλεκτροκαρδιογράφημα ιχνηλατεί διαταραχές ρυθμού ή ισχαιμικές αλλοιώσεις ενώ μετά τα 40 ο υπέρηχος καρδιάς, ελέγχει βαλβίδες, μύες της καρδιάς και διερευνά ενδεχόμενη υπερτροφία. Επαναλαμβάνονται κάθε 3 με 4 χρόνια αν οι εξετάσεις είναι καλές. Αν υπάρχουν παράγοντες κινδύνου όπως κάπνισμα, υπέρταση, κληρονομικό ιστορικό στεφανιαίας νόσου, υπερλιπιδαιμία, παχυσαρκία ή σακχαρώδης διαβήτης, οι εξετάσεις επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο, μαζί με το τεστ κόπωσης.
Μέτρηση αρτηριακής πίεσης. Η υπέρταση θέτει σε κίνδυνο καρδιά, εγκέφαλο και νεφρά. Ευνοεί την εναπόθεση λίπους στα τοιχώματα των στεφανιαίων αγγείων, που αιματώνουν την καρδιά. Η κόπωση της καρδιάς, προκαλεί καρδιακή ανεπάρκεια.
Μέτρηση ύψους, βάρους και Δείκτη Μάζας Σώματος.
Κολονοσκόπηση. Το βασικότερο εργαλείο για την πρόληψη του καρκίνου στο παχύ έντερο. Ξεκινά μετά τα 50 για άνδρες και γυναίκες ενώ αν υπάρχει ιστορικό, μία δεκαετία νωρίτερα. Αν δεν εντοπιστούν αδενώματα, η εξέταση επαναλαμβάνεται ανά πενταετία. Ωστόσο, αν εμφανίζετε έντονη διάρροια, δυσκοιλιότητα για αρκετές εβδομάδες ή αίμα στα κόπρανα, επισκεφτείτε τον γαστρεντερολόγο.
Για γυναίκες
Τεστ ΠΑΠ. Το τεστ Παπανικολάου είναι απαραίτητη εξέταση, κάθε χρόνο, από τη στιγμή που η γυναίκα έχει ολοκληρωμένες σεξουαλικές σχέσεις.
Μαστογραφία και υπερηχογράφημα μήτρας και ωοθηκών. Μετά τα 35 είναι απαραίτητα γιατί δίνουν πολύτιμες πληροφορίες για το στήθος, τη μήτρα και τις ωοθήκες. Μετά τα 40 η μαστογραφία είναι απαραίτητα κάθε 1 με 2 χρόνια ανάλογα με το οικογενειακό ιστορικό σας, αλλά μετά την εμμηνόπαυση μαστογραφία και υπερηχογράφημα επιβάλλεται να γίνονται κάθε χρόνο. Εξίσου σημαντική είναι και η ψηλάφηση των μαστών.
Για άνδρες
PSA. Απλή αιματολογική εξέταση χαμηλού κόστους, την οποία οι άνδρες πρέπει να κάνουν κάθε χρόνο μετά τα 50 και μία δεκαετία νωρίτερα αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό. Το ειδικό προστατικό αντιγόνο (PSA), είναι μια πρωτεΐνη που παράγει ο προστάτης και ανιχνεύεται στο αίμα των ανδρών. Δεν είναι καρκινικός αλλά προστατικός δείκτης. Αν είναι αυξημένος προειδοποιεί για πρόβλημα στον προστάτης, που μπορεί να είναι «αθώο» όπως μία φλεγμονή ή καλοήθης υπερπλασία του προστάτη, αλλά και σοβαρό όπως αδενοκαρκίνωμα του προστάτη.
Δακτυλική εξέταση του προστάτη. Είναι απαραίτητη αν και οι άνδρες τη θεωρούν δυσάρεστη. Εντοπίζει το 15% περίπου των περιπτώσεων καρκίνου του προστάτη με “φυσιολογική” τιμή PSA.