Η γλυκόζη αποτελεί πηγή ενέργειας για τον οργανισμό και συμβάλει στη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου. Αν τα επίπεδά της στο αίμα είναι κάτω από τα φυσιολογικά όρια, που είναι 70 με 110 mg/dl) τότε εκδηλώνεται υπογλυκαιμία.
Η υπογλυκαιμία δεν οφείλεται μόνο στον σακχαρώδη διαβήτη, αλλά μπορεί να έχει και άλλες αιτίες.
Διαβήτης: Η υπογλυκαιμία εκδηλώνεται στους διαβητικούς όταν ο οργανισμός τους παράγει μεγάλη ποσότητα ινσουλίνης, κυρίως εξαιτίας αντιδιαβητικών φαρμάκων. Η ινσουλίνη, διασπά το σάκχαρο (δηλαδή γλυκόζη) για να γίνει ενέργεια.
Αυτόματη υπογλυκαιμία. Εκδηλώνεται σε μη-διαβητικούς, κυρίως επειδή παραλείπουν γεύματα ή γυμνάζονται υπερβολικά, χωρίς να καταναλώνουν τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες.
Υπερκατανάλωση αλκοόλ. Αν δεν συνοδεύεται από την κατανάλωση φαγητού με υδατάνθρακες μπορεί να μειώσει επικίνδυνα το σάκχαρο. Φυσιολογικά ο οργανισμός μπορεί να συνέλθει από την μείωση του σακχάρου χωρίς την κατανάλωση υδατανθράκων, γιατί ενεργοποιεί αυτόματα μηχανισμούς αύξησής του, συνθέτοντας γλυκόζη από αμινοξέα και τη διάσπαση του λίπους. Η κατάχρηση οινοπνεύματος, απενεργοποιεί αυτόν τον μηχανισμό.
Φάρμακα. Το σάκχαρο μειώνουν όχι μόνο φάρμακα για τον διαβήτη αλλά και φάρμακα για την ελονοσία, όπως και ορισμένα αντιβιοτικά.
Νευρογενής ανορεξία. Η συγκεκριμένη διατροφική διαταραχή προκαλεί αποχή από την τροφή, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να μην παράγει αρκετή γλυκόζη.
Νεφρική νόσος. Μέσω των νεφρών, ο οργανισμός απεκκρίνει τα φάρμακα. Η νεφρική νόσος μπορεί να συσσωρεύσει τα φάρμακα στο αίμα του, να αλλάξει τα επίπεδα του σακχάρου και να οδηγήσει σε υπογλυκαιμία.
Ηπατική νόσος. Το ήπαρ μεταβολίζει λιπίδια και φάρμακα και συνθέτει τη γλυκόζη από τα αμινοξέα, το γαλακτικό οξύ και άλλες ουσίες. Η ηπατίτιδα και άλλα νοσήματα του ήπατος, εμποδίζουν την καλή λειτουργία του ήπατος, οπότε δεν συνθέτει ή δεν απελευθερώωει αρκετή γλυκόζη, με αποτέλεσμα να μειώνονται τα επίπεδά της.
Παθήσεις στην υπόφυση του εγκεφάλου ή στα επινεφρίδια. Αυτά τα όργανα επηρεάζουν τις ορμόνες που ελέγχουν την παραγωγή γλυκόζης; οποιαδήποτε βλάβη τους, μπορεί να μειώσει τα επίπεδα σακχάρου.
Ινσουλίνωμα. Όγκος στο πάγκρεας που μπορεί να αυξήσει την παραγωγή ινσουλίνης και να μειώσει το σάκχαρο.
Ύποπτα συμπτώματα
Τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας διαφέρουν ακόμη και στο ίδιο άτομο και εξαρτώνται από το ποσοστό μείωσης της γλυκόζης στο αίμα ή το χρονικό διάστημα που ο ασθενής είναι διαβητικός. Ταχυκαρδία, εφίδρωση, έντονο αίσθημα πείνας, ζαλάδα, τρέμουλο, κούραση, μούδιασμα γύρω από το στόμα, πόνος στην κοιλιά, πονοκέφαλος, κακή διάθεση και αδυναμία συγκέντρωσης είναι χαρακτηριστικά συμπτώματα της υπογλυκαιμίας.
Μπορώ να προφυλαχθώ;
Η θεραπευτική αντιμετώπιση των παραπάνω ασθενειών που προκαλούν υπογλυκαιμία είναι ο καλύτερος τρόπος πρόληψης. Οι μη διαβητικοί, για να διατηρήσουν σε σταθερό επίπεδο το σάκχαρό τους, πρέπει:
Τακτική κατανάλωση μικρών γευμάτων. Καλό είναι να καταναλώνουμε τροφή κάθε τρεις ώρες.
Ποικιλία στη διατροφή. Όλες οι κατηγορίες τροφών πρέπει να περιλαμβάνονται στην καθημερινή μας διατροφή. Και πρωτεΐνες και υγιεινά λίπη και φυτικές ίνες, σε ισόρροπες ποσότητες.
Όχι στα τρόφιμα με ζάχαρη. Τα φυσικά σάκχαρα των τροφών και κυρίως των φρούτων, μάς τροφοδοτούν επαρκώς.
Όχι στην υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ.
Αν είστε διαβητικοί:
Σωστή δόση ινσουλίνης ή αντιδιαβητικών δισκίων.
Ορθή κατανομή γευμάτων.
Μην παραλείπετε κύριο ή ενδιάμεσο γεύμα.
Έχετε πάντα μαζί σας κύβους ζάχαρης, ταμπλέτες γλυκόζης ή καραμέλες.
Άλλο υπόταση κι άλλο υπογλυκαιμία
Η υπόταση οφείλεται στα χαμηλά επίπεδα αρτηριακής πίεσης ενώ η κρίση υπογλυκαιμίας οφείλεται στην πτώση της γλυκόζης στο αίμα. Αν και οι αιτίες που πυροδοτούν υπόταση και υπογλυκαιμία διαφέρουν, ενίοτε είναι δύσκολο να καταλάβουμε πού οφείλεται η ξαφνική αδιαθεσία. Η υπόταση προκαλεί ζαλάδα, λιποθυμία, έλλειψη συγκέντρωσης, πνευματική σύγχυση, θολή όραση, ναυτία, χλωμό δέρμα γρήγορη αναπνοή, αίσθημα κόπωσης, κακή διάθεση και έντονη δίψα.
