Η αιμοδοσία είναι η απόλυτη προσφορά ζωής. Μία γενναιόδωρη πράξη που αποτελεί ύψιστη απόδειξη πολιτισμού. Αρκεί να διαθέσουμε λίγο από τον χρόνο μας για να βοηθήσουμε όσους έχουν ανάγκη. Επίκαιρες σκέψεις καθώς στις 14 Ιουνίου γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντικής Αιμοδοσίας.
Δυστυχώς στη χώρα μας το ποσοστό των αιμοδοτών είναι πολύ χαμηλό – μόλις το 6,5% του συνολικού πληθυσμού- ενώ οι ανάγκες για αίμα πολλές. Κι όμως υπάρχουν δυναμικά τμήματα του πληθυσμού που θα μπορούσαν να ενισχύσουν αυτήν την ανθρώπινη αλυσίδα που χαρίζει ζωή.
Ίσως δεν είναι ευρέως γνωστό το ότι να προσφέρουμε αίμα ωφελεί την υγεία μας. Αμερικανοί επιστήμονες μελέτησαν για έξι χρόνια άνδρες και γυναίκες ηλικίας 43 έως 87 ετών, σε δείγμα περίπου 1277 ατόμων. Όπως προέκυψε, η αιμοδοσία μπορεί να βελτιώσει την κυκλοφορία του αίματος ενώ μειώνει σημαντικά τις πιθανότητες ο δότης να υποστεί έμφραγμα ή εγκεφαλικό. Μάλιστα, τα οφέλη για τον δότη βαίνουν αυξανόμενα αν αρχίσει να δίνει αίμα από νεαρή ηλικία.
Μπορώ να γίνω αιμοδότης;
Όλοι οι υγιείς ενήλικες και των δύο φύλων μπορούν να γίνουν αιμοδότες. Σε κάθε περίπτωση ο γιατρός της αιμοδοσίας θα μετρήσει την αρτηριακή πίεση και τον αιματοκρίτη και αφού λάβει ένα σύντομο ιατρικό ιστορικό, θα γνωμοδοτήσει αν μπορείτε να δώσετε αίμα τη δεδομένη στιγμή. Αναιμικοί και υποτασικοί αποκλείονται, τουλάχιστον προσωρινά.
Η αιμοδοσία είναι τελείως ακίνδυνη. Κατά καιρούς διασπείρονται φήμες ότι μπορεί ο αιμοδότης να κινδυνεύσει από AIDS ή άλλο μεταδιδόμενο νόσημα, όμως κάτι τέτοιο είναι αδύνατο καθώς οι βελόνες που χρησιμοποιούνται από το εξειδικευμένο προσωπικό που πραγματοποιεί την αιμοληψία, είναι μίας χρήσεως και αποστειρωμένες. Επιπρόσθετα ο όγκος αίματος που δίνει ο αιμοδότης αντικαθίσταται γρήγορα: το πλάσμα σε μια μέρα ενώ τα ερυθρά αιμοσφαίρια σε ένα μήνα.
Κατηγορίες πολιτών δεν μπορούν να δώσουν αίμα:
Όσοι έχουν δώσει αίμα τις τελευταίες 12 εβδομάδες. Ο φυσιολογικός χρόνος αναμονής είναι 16 εβδομάδες
Λαμβάνουν ή λάμβαναν αντιβίωση μέχρι πριν 7 ημέρες
Έχουν βήχα, πονόλαιμο ή κρύωμα
Εκδήλωσαν ηπατίτιδα ή ίκτερο τον τελευταίο χρόνο
Έλαβαν οι ίδιοι αίμα τον τελευταίο χρόνο
Έχουν κάνει πίρσινγκ ή τατουάζ τον τελευταίο χρόνο
Έκαναν βελονισμό τον τελευταίο χρόνο, εκτός κι αν παρουσιάσουν πιστοποιητικά ότι έγινε σε εγκεκριμένο ίδρυμα
Υποβλήθηκαν σε θεραπεία με αυξητική ορμόνη
Αν μέλος της οικογένειας τους εμφάνισε τη νόσο των “τρελών αγελάδων”
Πιθανά να μην μπορεί να δώσει αίμα και όποιος/α:
Υποβλήθηκε στο παρελθόν σε σοβαρό χειρουργείο
Ακολουθεί φαρμακευτική θεραπεία με σκευάσματα που δεν επιτρέπουν να γίνει δότης
Υποβλήθηκε σε πολύπλοκη οδοντιατρική επέμβαση. Αν έκανε απλά σφραγίσματα μπορεί να δώσει αίμα ακόμη και την ίδια μέρα. Για απλές εξαγωγές απαιτείται αναμονή 24 ωρών
Έχει έρθει σε επαφή με μολυσματικές ασθένειες ή έκανε συγκεκριμένα εμβόλια τις τελευταίες 4 εβδομάδες
Είναι σε λίστα αναμονής για νοσηλεία ή αυτήν την περίοδο εξετάζεται για κάτι
Είναι έγκυος ή υπήρξε έγκυος τον τελευταίο χρόνο
Επέστρεψε από ταξίδι σε περιοχή με έξαρση ελονοσίας σε χρονικό διάστημα μικρότερο του ενός έτους
Το αίμα είναι πολύτιμο σε:
Ασθενείς με ογκολογικά προβλήματα
Ασθενείς που έχουν υποβληθεί ή πρόκειται να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση
Ασθενείς που έχουν χάσει αίμα λόγω τραυματισμού
Ασθενείς με χρόνιες αναιμίες
Έγκυες που παρουσιάζουν προβλήματα κατά τον τοκετό
Περιστατικά χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας
Όσους πάσχουν από αιματολογικές ασθένειες (π.χ. λευχαιμία) για την κάλυψη των οποίων απαιτούνται έως και 50 φιάλες αίματος.
Μόλις 10 λεπτά από το χρόνο μας μπορούν να χαρίσουν τη ζωή σε έναν συνάνθρωπο μας που δοκιμάζεται από κάποια ασθένεια ή κάποιον τραυματισμό. Ωφελούνται δότες και ασθενείς. Η εθελοντική αιμοδοσία είναι η απόλυτη πράξη ζωής και προσφοράς και όλοι οφείλουμε να συμβάλλουμε.
Προσοχή σε AIDS και ηπατίτιδα!
Το αίμα που δίνουμε πάντα εξετάζεται για AIDS και ηπατίτιδα B, C. Αν και οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται είναι εξαιρετικά ευαίσθητοι, ωστόσο δεν αποδίδουν σε ποσοστό 100%. Σπάνια λοιπόν μπορεί να μην εντοπιστεί κάποιο δείγμα σε εξαιρετικά αρχικά στάδια της μόλυνσης.
Γι’ αυτό δεν δίνει αίμα όποιος:
Είναι φορέας ηπατίτιδας B, C ή HIV
Είναι άντρας που έχει κάνει σεξ με άλλον άντρα ή με ιερόδουλη, ακόμη και με προφυλακτικό
Έχει εργαστεί ή εργάζεται ως ιερόδουλος/η
Έχει κάνει χρήση, έστω και μία φορά, ενδοφλέβιων ναρκωτικών
Έχει αιμορροφιλία ή άλλη διαταραχή πήξης και έχει λάβει παράγοντες πήξης
Οποιοσδήποτε ήταν σεξουαλικός ενεργός τον τελευταίο χρόνο στην Αφρική ακόμη και σε ετεροσεξουαλική σχέση. Εξαιρούνται οι χώρες Μαρόκο, Αλγερία, Λιβύη, Τυνησία και Αίγυπτος.
Να μη δίνει αίμα όποιος ανησυχεί ότι μπορεί να χρειάζεται τεστ για AIDS ή ηπατίτιδα ή έχει κάνει σεξ τον τελευταίο χρόνο με κάποιον που πιστεύει ότι μπορεί να είχε.
Να μη δίνει κάποιος αίμα για να κάνει εξετάσεις για AIDS!
