Γιατί ανατριχιάζουμε, τεντωνόμαστε ή χασμουριόμαστε; Τι θέλουν να μας πουν αυτές οι ακούσιες αντιδράσεις του σώματός μας;
Οι περισσότερες από τις ακούσιες αντιδράσεις, εντάσσονται στο σύστημα άμυνας του οργανισμού και συνήθως προειδοποιούν για συνθήκες, που ο οργανισμός κρίνει ότι τον απειλούν. Ας αποκρυπτογραφήσουμε τα «σήματα» του σώματός μας.
Ανατριχίλα. Πρόκειται για μικροσκοπικές συσπάσεις των μυών, που βρίσκονται κοντά στις τρίχες. Συνήθως, τις προκαλούν φόβος, άγχος, χαμηλές θερμοκρασίες ή έντονα συναισθήματα και τις κληρονομήσαμε από προηγούμενα εξελικτικά στάδιά μας. Ανατριχιάζουμε όταν έχει κρύο όπως και τα ζώα που έχουν παχύτερο τρίχωμα. Οι «σηκωμένες» τρίχες, δημιουργούν «τείχος» προστασίας από τον κρύο αέρα. Ανατριχιάζουμε και όταν φοβόμαστε, όπως οι γάτες, όταν δέχονται επίθεση. Την ώρα που οι μύες κάνουν αυτήν τη μηχανική σύσπαση, μικροί αδένες παράγουν την ορμόνη του στρες, την αδρεναλίνη, η οποία καθώς απελευθερώνεται στο αίμα, επιταχύνει το ρυθμό της καρδιάς, κάνει τις παλάμες να ιδρώνουν, τα χέρια να τρέμουν ελαφρά ενώ αισθανόμαστε το στομάχι μας να σφίγγεται. Η αδρεναλίνη αυξάνει προσωρινά τη μυϊκή μας δύναμη. Κι επειδή απελευθερώνεται και όταν χαιρόμαστε, ανατριχιάζουμε και από χαρά.
Αιφνίδια ανάγκη κένωσης εντέρου. Εκδηλώνεται υπό συνθήκες φόβου και πρόκειται για μία ακόμη αντίδραση που κληρονομήσαμε από προηγούμενα εξελικτικά μας στάδια. Με αυτήν την επιλογή, το σώμα επιχειρεί να μειώσει το βάρος του, για να τρέξει γρηγορότερα και να διαφύγει από τον κίνδυνο.
Χασμουρητό. Όταν αισθανόμαστε την ανάγκη έξτρα οξυγόνωσης του εγκεφάλου, τότε χασμουριόμαστε. Και όπως γνωρίζουμε, κανείς δεν μπορεί ν’ αντισταθεί στο χασμουρητό!
Τέντωμα. Μία ακόμη αντίδραση, που γίνεται ενστικτωδώς, και προετοιμάζει το σώμα μας για τις φυσικές λειτουργίες που πρόκειται να επιτελέσει κατά τη διάρκεια της ημέρας. Όταν κοιμόμαστε, το σώμα κάνει τα απολύτως απαραίτητα: οι χτύποι της καρδιάς πέφτουν και οι μύες χαλαρώνουν για να ξεκουραστούμε. Το τέντωμα μάς ξυπνά! Γυμνάζει τους μύες, αποκαθιστά την κυκλοφορία του αίματος και βελτιώνει τη διάθεση! Και δεν τεντωνόμαστε μόνο εμείς αλλά και τα ζώα! Συχνά τεντωνόμαστε και κατά τη διάρκεια της ημέρας, γιατί και πάλι ο οργανισμός χρειάζεται μια… εκκίνηση, συνήθως μετά μία φάση χαλάρωσης ή αν μείναμε για πολύ ώρα στην ίδια στάση.
Λόξιγκας. Είναι αποτέλεσμα ερεθισμού του πνευμονογαστρικού νεύρου, το οποίο συνδέεται στενά με το στομάχι και το διάφραγμά μας. Το συγκεκριμένο νεύρο ερεθίζεται όταν τρώμε πολύ γρήγορα, όταν καταναλώνουμε μεγάλη ποσότητα τροφής ή όταν καταπίνουμε λαίμαργα μεγάλα κομμάτια τροφής.
Μυοκλονικός σπασμός. Έτσι αποκαλείται το «τίναγμα» που νοιώθουμε μερικές φορές μόλις κοιμηθούμε. Μιλώ, γι’ αυτήν τη δυσάρεστη αίσθηση ότι πέφτουμε από το κρεβάτι ή κάποιο ψηλό κτίριο! Και τότε ξυπνάμε απότομα! Το φαινόμενο ονομάζεται και υπναγωγικός σπασμός. Εκτιμάται ότι τον προκαλεί το ότι πέφτει γρήγορα η συχνότητα της αναπνοής μας ενώ ο σφυγμός σας επιβραδύνει πολύ ελαφρά και οι μυς είναι χαλαροί. Για άγνωστο λόγο, αυτή η διαδικασία θέτει τον εγκέφαλο σε εγρήγορση κι εκείνος με τη σειρά του, για να μας προειδοποιήσει, μας τραντάζει! Τι αυξάνει αυτά τα επεισόδια; Η αυξημένη πρόσληψη καφεΐνης, η έντονη σωματική δραστηριότητα το βράδυ, η συναισθηματική φόρτιση αλλά και η έλλειψη ύπνου.
Δάκρυα. Προστατεύουν το βλεννογόνο του ματιού μας, όταν έρθει σε επαφή με ξένα αντικείμενα ενώ αποτελούν και μέσο «συναισθηματικής άμυνας».
«Μούλιασμα» των άκρων. Όταν τα άκρα μας έρχονται σε επαφή με το νερό, το νευρικό σύστημα δίνει εντολή να δημιουργηθούν αυτές οι «ρυτίδες»: προκαλούνται από τη συστολή των αιμοφόρων αγγείων κάτω από το δέρμα. Και αυτή η αντίδραση οφείλεται στο εξελικτικό μας παρελθόν. Παλιά, για να επιβιώσει ο άνθρωπος έπρεπε να μπορεί να πιάνει με γυμνά χέρια πράγματα μέσα στο νερό αλλά και να περπατά με γυμνά πόδια σε βυθούς, χωρίς να γλιστρά.
