Η νηστεία της Σαρακοστής δίνει μία καλή ευκαιρία να δούμε τα οφέλη και τους περιορισμούς της νηστείας. Αποτοξινώνει τον οργανισμό; Ποιοι δεν μπορούν να νηστέψουν; Είναι στο χέρι μας να διατρεφόμαστε σωστά χωρίς να θέτουμε σε κίνδυνο τον οργανισμό μας. Η νηστεία δεν είναι δίαιτα!
Η νηστεία αν και έχει πολλά κοινά στοιχεία με τη μεσογειακή διατροφή, όταν νηστεύουμε πρέπει να διατρεφόμαστε με ποικιλία και η ισορροπία γιατί απέχουμε από σημαντικές κατηγορίες τροφίμων που εφοδιάζουν τον οργανισμό με πρωτεΐνες, σίδηρο και ασβέστιο.
Η νηστεία ωφελεί γιατί αποτοξινώνει τον οργανισμό από την κατανάλωση κορεσμένου λίπους δηλ. από ζωικά λιπαρά. Επιπρόσθετα επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι όσοι τηρούν τις περιόδους νηστείας- άρα διέπονται από θρησκευτικό συναίσθημα- έχουν πολύ λιγότερο οξειδωτικό στρες, το οποίο ενοχοποιείται για σοβαρές ασθένειες όπως ο καρκίνος αλλά και εκφυλιστικά νοσήματα του νευρικού συστήματος (Πάρκινσον, Αλτσχάιμερ κ.α)
Σίγουρα είναι μύθος ότι βοηθά να χάσουμε βάρος: εξαρτάται από τις κατηγορίες τροφίμων με τις οποίες αντικαθιστούμε κρέας, γαλακτοκομικά προϊόντα και τα παράγωγα τους. Κατά την περίοδο της νηστείας αυξάνεται η κατανάλωση ψωμιού και ζυμαρικών, γεγονός που μπορεί να επιφέρει τα εντελώς αντίθετα αποτελέσματα. Κράκερς, παξιμάδια, κριτσίνια και άλλα νηστίσιμα αρτοσκευάσματα, απειλούν το επιθυμητό βάρος. Είναι λοιπόν στο χέρι μας ν’ αποφύγουμε τις επιπλέον θερμίδες, καταναλώνοντας όσπρια, λαδερά, θαλασσινά, φρούτα και λαχανικά.
Ναι σε όλα με μέτρο
Για την καλή λειτουργία του οργανισμού, πρέπει κατά τη νηστεία να καταναλώνουμε τρόφιμα απ’ όλες τις ομάδες τροφίμων από δημητριακά και όσπρια μέχρι φρούτα και λαχανικά. Όσο για το ελαιόλαδο αν και ωφελεί, καλό είναι να καταναλώνεται με μέτρο γιατί «χαρίζει» πολλές θερμίδες, όπως άλλωστε και ο χαλβάς, οι ξηροί καρποί και το ταχίνι. Χαλβάς και σουσάμι είναι πηγές ασβεστίου.
Στην αγορά κυκλοφορεί υποκατάστατο τυριού από σόγια που αποτελεί- ανάλογα με τη διαδικασία παρασκευής του- σχετικά καλή πηγή ασβεστίου ενώ δεν περιέχει και χοληστερόλη. Επιπρόσθετα, στο εμπόριο διατίθενται και μη γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως ροφήματα σόγιας, αμυγδάλου, επιδόρπια σε μορφή κρέμας κ.α Πηγή ασβεστίου αποτελούν όμως και λαχανικά όπως μπρόκολο, κουνουπίδι, λάχανο.
Η αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών αποτοξινώνει τον οργανισμό από το ζωικό λίπος, μειώνει χοληστερίνη και τριγλυκερίδια και αυξάνει την πρόσληψη φυτικών ινών, βιταμινών, μετάλλων και αντιοξειδωτικών στοιχείων που ενισχύουν το ανοσοποιητικό. Όσο για το μονοακόρεστο λίπος από πηγές όπως ελαιόλαδο, ταχίνι και ξηρούς καρπούς είναι πραγματικά πολύτιμο.
Φυτικές τροφές πλούσιες σε σίδηρο είναι όσπρια (φακές, φασόλια μαυρομάτικα), ξηροί καρποί, εμπλουτισμένα δημητριακά, πράσινα φυλλώδη λαχανικά (σπανάκι), αποξηραμένα φρούτα και θαλασσινά. Τα θαλασσινά χάρη στην υψηλή περιεκτικότητά τους σε σελήνιο και ω-3 λιπαρά βελτιώνουν την καρδιακή και νευρομυϊκή λειτουργία, ενώ αποτελούν πηγή βιταμίνης Β12 και σιδήρου. Η πρόσληψη βιταμίνης C – από χυμό λεμόνι ή εσπεριδοειδή- μεγιστοποιεί την απορρόφηση του σιδήρου που περιέχεται στα φυτικής προέλευσης τρόφιμα.
Ποιοι δεν πρέπει να νηστεύουν;
Είναι σεβαστό το θρησκευτικό συναίσθημα, ωστόσο δεν μπορούν όλοι να νηστέψουν το ίδιο αυστηρά, αν αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας που επιβάλλουν συγκεκριμένο διαιτολόγιο. Ο θεράπων ιατρός θα καθορίσει κατά πόσο μπορείτε να τροποποιήσετε το διαιτολόγιο σας. Κι αυτό γιατί σε κάποιες περιπτώσεις είναι απαραίτητη η επαρκής πρόσληψη ασβεστίου, σιδήρου και βιταμινών, όπως για παράδειγμα σε εγκύους και θηλάζουσες. Αντίστοιχα πρέπει να αποφεύγουν τη νηστεία για μεγάλα χρονικά διαστήματα όσοι πάσχουν από οστεοπόρωση ή εμφανίζουν σιδηροπενική αναιμία ή διαβήτη ή αντιμετωπίζουν ασθένειες όπως η παγκρεατίτιδα. Και τα παιδιά όμως καλό είναι να μην υποβάλλονται σε μακροχρόνιους περιορισμούς τροφών γιατί βρίσκονται στο κρίσιμο στάδιο της ανάπτυξης. Το ασβέστιο είναι απαραίτητο για γερά οστά ενώ οι πρωτεΐνες είναι υπεύθυνες για την ομαλή ανάπτυξη και την διατήρηση του μυϊκού ιστού.
