Η δευτερογενής πρόληψη είναι στα χέρια των επιστημόνων και έχει τρεις κατευθύνσεις: τον εμβολιασμό, τον προσυμπτωματικό έλεγχο και τρίτον τον προγραμματισμένο ετήσιο έλεγχο.
Ο εμβολιασμός είναι ένα από τα σημαντικότερα πεδία εφαρμογής της προληπτικής ιατρικής. Ο εμβολιασμός σταματάει τη μετάδοση των ασθενειών, μάς θωρακίζει και έχει σαν αποτέλεσμα να εξαφανισθούν από τη γη σοβαρά μεταδοτικά νοσήματα όπως η πολιομυελίτιδα. Γνωρίζουμε τους εμβολιασμούς των παιδικών ασθενειών και τον εμβολιασμό της ηπατίτιδας Β. Διαπιστώσαμε ότι υπάρχουν καρκίνοι που οφείλονται σε ιούς. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας προκαλείται από λοίμωξη με τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (ή HPV), ο οποίος μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή, ακόμη και αν δεν είναι ολοκληρωμένη. Έτσι όποιο κορίτσι ή όποια γυναίκα είναι σεξουαλικά ενεργή, μπορεί να προσβληθεί από λοίμωξη με ογκογόνο τύπο του HPV, η οποία μπορεί με την πάροδο του χρόνου να εξελιχθεί σε καρκίνο. Επομένως, είναι σημαντικός ο εμβολιασμός των δυο φύλων.
Από τον εμβολιασμό οφείλεται το εμβολιασμένο άτομο και ο κοινωνικός του περίγυρος γιατί προλαμβάνει τη μετάδοση λοιμώξεων. Μεγάλο μέρος της αύξησης του προσδόκιμου επιβίωσης των πολιτών της ευρωπαϊκής κοινότητας οφείλεται στον εμβολιασμό.
Ο προσυμπτωματικός έλεγχος σε μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες είναι για παράδειγμα το γνωστότερο όλων τεστ Παπανικολάου, για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, το οποίο τώρα μεταφέρεται και στον μαστό, το προστατικό αντιγόνο PSA στους άνδρες για τον καρκίνο του προστάτη, το τεστ mayer κοπράνων για τον καρκίνο του εντέρου και η μαστογραφία στις γυναίκες.
Ο τακτικός ετήσιος έλεγχος γενικός ή στοχευμένος ανάλογα με το ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό (γαστροσκόπηση, κολονοσκόπηση), τις καλές ή κακές μας συνήθειες, όπως το κάπνισμα συνήθειες (αξονική θώρακος), οφείλει πάντα να καθοδηγείται από γιατρό και να συνοδεύεται από κλινική εξέταση – μόνο τότε είναι ολοκληρωμένος.
Το προληπτικό check up δεν μας αρρωσταίνει αλλά πιστοποιεί την καλή μας υγεία. Είναι δώρο ζωής στον εαυτό μας και σε όσους αγαπάμε.
Πολλές ασθένειες δεν έχουν πρόληψη αλλά έγκαιρη διάγνωση. Δεν είμαστε αμέτοχοι, ο οργανισμός μας «μιλά». Όταν κάτι ανησυχητικό συμβαίνει, μας δείχνει «σημάδια» που πρέπει να μας θέσουν σε εγρήγορση αρκεί να τον ακούσουμε. Ας μην κωφεύουμε στα μηνύματα που μας στέλνει. Οι περισσότεροι αγνοούμε τα σήματα κινδύνου που εκπέμπει το σώμα μας και απευθυνόμαστε στο γιατρό, μόνο όταν η κατάσταση φτάσει στο μη περαιτέρω. Ακόμη κι αν ανήκουμε στις ομάδες υψηλού κινδύνου υποκρινόμαστε ότι δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας και πρόσθετης φροντίδας.
Από μόνη της η πρόοδος της επιστήμης δεν μπορεί να κάνει θαύματα αν δεν συμβαδίζει με την έγκαιρη διάγνωση. Στην ειδικότητα μου εφαρμόζουμε καθημερινά την τεχνολογική εξέλιξη στην θεραπεία του καρκίνου. Θαύματα κάνουμε πραγματικά όταν έχουμε έγκαιρη διάγνωση. Η στατιστική μπορεί να μην αποτυπώνει τον ανθρώπινο πόνο αλλά ωστόσο μας κάνει να είμαστε αισιόδοξοι. Ενώ η συχνότητα εμφάνισης της νόσου αυξάνει, η θνησιμότητα ελαττώνεται. Οι αποθεραπευμένοι της νόσου αυξάνονται με γεωμετρικούς ρυθμούς. Καταμετρώντας τους αποθεραπευμένους καταπολεμάμε τις προκαταλήψεις και τα στίγματα που σχετίζονται με τον καρκίνο.